07 Ekim 2023 Tarihli Resmi Gazete Sayı: 32332 Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğinden: MADDE 1- 31/1…
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Disiplin Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
07 Ekim 2023 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 32332
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğinden:
MADDE 1- 31/10/2000 tarihli ve 24216 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Disiplin Yönetmeliğinin 1 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “disiplin kovuşturması” ibaresi “disiplin soruşturması ve kovuşturması” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Bakanlık” tanımı aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki tanımlar eklenmiştir.
“Bakanlık: Hazine ve Maliye Bakanlığını,”
“Disiplin soruşturması: İhbar veya şikâyet dilekçesinin yahut istemin odaya intikalinden, dosyanın disiplin kuruluna sevkine kadar olan aşamayı,
Disiplin kovuşturması: Dosyanın disiplin kuruluna intikalinden, disiplin kurulu kararının kesinleşmesine kadar olan aşamayı,”
“Madde 4- Meslek onuruna veya mesleki standartlara aykırı eylem ve davranışlarda bulunanlarla, görevlerini yapmayan veya kusurlu olarak yapan veyahut görevinin gerektirdiği güveni sarsıcı hareketlerde bulunan meslek mensupları ve aday meslek mensupları hakkında; muhasebe ve müşavirlik hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesi amacı ile durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre Kanunda yazılı disiplin cezaları uygulanır.
Meslek mensuplarına ve aday meslek mensuplarına uygulanacak disiplin cezaları şunlardır:
a) Uyarma: Meslek mensubuna ve aday meslek mensubuna, mesleğin yürütülmesinde daha dikkatli davranması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.
b) Kınama: Meslek mensubuna ve aday meslek mensubuna, görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir.
c) Geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma: Mesleki sıfatı saklı kalmak koşuluyla altı aydan az, bir yıldan fazla olmamak üzere, mesleki faaliyetten alıkoymadır.
d) Yeminli sıfatını kaldırma: Yeminli Mali Müşavirin yeminli sıfatının kaldırılması ve mührünün geri alınmasıdır.
e) Meslekten çıkarma: Meslek mensubunun ruhsatnamesinin geri alınarak bir daha mesleği yürütmesine izin verilmemesidir.”
MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 5- Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “içinde” ibaresinden sonra gelmek üzere “üçüncü kez” ibaresi eklenmiş, (d) bendinde yer alan “edilmesi,” ibaresinden sonra gelmek üzere “mesleki hizmet sözleşmelerinin Birlikçe belirlenen süre içerisinde e-birlik yazılımına girilmemesi,” ibaresi eklenmiş, (k) bendinde yer alan “bilerek” ibaresi “aynı işi yapmak için bilerek” şeklinde değiştirilmiş ve (t) bendinde yer alan “bulunması,” ibaresinden sonra gelmek üzere “bir başka meslek mensubu, meslek grubu veya mesleki unvan hakkında basılı, görsel veya sosyal medya aracılığıyla hakaret içeren açıklamalar yapması,” ibaresi eklenmiştir.
“4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 153/A maddesinin birinci fıkrasında sayılan haller dolayısıyla mükellefiyeti terkin edilenlerin bu fiillerine iştirak ettikleri inceleme raporuyla tespit edilen ve bu durumları kesinleşen meslek mensupları hakkında üç yıl süreyle geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezası uygulanır.”
MADDE 7- Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Takdir Hakkı ve Tekerrür
Madde 11- Disiplin kurulları, gerekçesini kararda belirtmek kaydıyla bir derece ağır veya bir derece hafif disiplin cezası uygulanmasına karar verebilirler. Uyarma cezası, bir derece hafif ceza takdiri suretiyle ortadan kaldırılamaz.
Üç yıllık bir dönem içinde aynı disiplin cezasını gerektiren aynı veya farklı bir eylemde bulunan meslek mensubuna yeni suçu için bir öncekinden daha ağır ceza uygulanabilir.
6 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) bendi, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ve 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin tatbiki için, ilk iki cezanın kesinleşip ilgiliye bildirilmesi ve buna rağmen belirtilen süre içerisinde aynı cezayı gerektiren yeni bir disiplin suçunun işlenmesi gerekmektedir.”
MADDE 8- Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Maliye Bakanlığı” ibaresi “Hazine ve Maliye Bakanlığı” şeklinde değiştirilmiş, ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiş, mevcut dördüncü fıkrasında yer alan “Maliye Bakanlığı” ibaresi “Hazine ve Maliye Bakanlığı” şeklinde değiştirilmiştir.
“Disiplin cezalarının uygulanmasına, disiplin cezasının kesinleştiğine ilişkin yazının ilgili oda tarafından meslek mensubuna tebliğ edildiği tarihi izleyen birinci günden itibaren başlanır. Geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma ve meslekten çıkarma cezalarının uygulanması amacıyla oda tarafından Yeminli Mali Müşavire gönderilecek kesinleşme yazısında; bu yazının tebliğinden itibaren yeni iş kabul edemeyeceği, yazının tebliğ edildiği ayı izleyen ay sonu itibarıyla mührünü odaya teslim etmesi gerektiği, e-bildirim şifresinin Gelir İdaresi Başkanlığınca bu yazının tebliğ edildiği ayı izleyen ay sonu itibarıyla kapatılacağı, şifre kapatılmadan mevcut sözleşmelerinin iptal edilmesi gerektiği, mevcut işlerini Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak 60 gün içinde tasfiye etmesi gerektiği, bu zorunluluklara uymadığı takdirde Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulacağı belirtilir. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlere gönderilecek kesinleşme yazısında ise, yukarıdaki ortak hususların yanında; e-beyanname şifresinin Gelir İdaresi Başkanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığınca yazının tebliğ edildiği ayı izleyen ay sonu itibarıyla iptal edileceği, aynı süre içinde ruhsat ve kaşenin odaya teslim edilmesi gerektiği hususlarına yer verilir.
Oda, geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma ve meslekten çıkarma cezalarının uygulanmaya başladığı günü derhal bir yazıyla; TÜRMOB’a, Gelir İdaresi Başkanlığına ve gerekli görülen diğer kurum ve kuruluşlara bildirerek, bu kuruluşların gerekli önlemleri almasını ister. Bu yazıda, cezanın hangi tarihte son bulacağı belirtilir.”
MADDE 9- Aynı Yönetmeliğin üçüncü bölümünün başlığı “Disiplin Soruşturması ve Disiplin Kovuşturması” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 10- Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Soruşturma Yetkisi, Zamanaşımı ve Genel Hükümler
Madde 14- Soruşturmanın dayandığı ihbar veya şikayetin sabit olduğu veya Cumhuriyet savcısının soruşturma isteminde bulunduğu yahut soruşturmayı gerektiren eylem ve davranışın resen haber alındığı tarihte meslek mensubu hangi odanın çalışanlar listesinde veya meslek kütüğünde kayıtlı ise disiplin soruşturmasına karar verme ve soruşturmayı yürütme yetkisi de o odaya aittir.
Disiplin cezasını gerektiren eylemlerin işlenmesinden itibaren beş yıl geçmiş ise soruşturma yapılamaz. Ancak, şikâyet dilekçesinin Oda kayıtlarına girdiği tarihten itibaren zamanaşımı durur. Disiplin cezasını gerektiren eylem, aynı zamanda suç teşkil ediyorsa ve bu suç için Kanun daha uzun bir zamanaşımı süresi öngörmüşse, bu zamanaşımı süresi uygulanır.
Disiplin soruşturma ve kovuşturmasında gizlilik esastır. Kanundan kaynaklanan istisnalar saklı kalmak kaydıyla disiplin soruşturma ve kovuşturmasında görevli olanlar ile Oda çalışanları görevlerini yerine getirmeleri sırasında edindikleri bilgileri bu konuda yetkili kılınan mercilerden başkasına açıklayamaz. Taraflar dışında üçüncü kişilere dosya hakkında bilgi verilemez. Sadece taraflar yazılı dilekçe ile dosyanın bir örneğini talep edebilirler.
Meslek mensubunun meslekten ayrılması ve Odadan kaydının silinmesi, mesleği ifa sırasındaki eylem ve davranışlarından dolayı disiplin soruşturması ve kovuşturması yapılmasına veya ceza verilmesine engel değildir.”
MADDE 11- Aynı Yönetmeliğin 15 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Disiplin Soruşturması Açılması
Madde 15- Meslek mensupları hakkında disiplin kovuşturması açılması gerekip gerekmediğini anlamak amacıyla oda yönetim kurulunca disiplin soruşturması yaptırılır. Bu soruşturma sonucunda, disiplin kovuşturması açılmasına ya da açılmamasına oda yönetim kurulunca karar verilir.
Meslek mensupları hakkında disiplin soruşturması;
a) İlgilinin ihbar veya şikayeti,
b) İlgili oda kurullarından herhangi birinin isteği,
c) Birlik Kurullarından herhangi birinin isteği,
d) Hazine ve Maliye Bakanlığının ya da diğer kamu kurum ve kuruluşlarının isteği,
e) Hükümlülükle sonuçlanan bir ceza davasının sonucunun odaya ulaşması,
üzerine yapılır.
İkinci fıkranın (b) ve (c) bentleri uyarınca yapılacak istem bir kurul kararına, (d) bendi uyarınca yapılacak istem ise meslek mensubu hakkındaki iddiaları içeren bir rapora veya yazıya dayanarak yapılır.”
MADDE 12- Aynı Yönetmeliğin 17 nci maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“İhbar veya şikayette bulunanın kimliği, adresi ve imzası bulunmayan ihbar ve şikayetler işleme konulmaz. Şu kadar ki; Oda yönetim kurulu gerek gördüğü durumlarda, ihbar veya şikayet konusu hakkında kendiliğinden soruşturma yapabilir.
İhbar veya şikayeti alan ve değerlendiren görevliler, ihbarcı veya şikâyetçiye ilişkin bilgilerin gizli tutulmasına mümkün olduğunca özen gösterir. Ancak, bilgi istenmesiyle sınırlı olacak şekilde, hakkındaki ihbar veya şikayet konuları ile şikayet edenin veya ihbarcının kimliği meslek mensubuna bildirilebilir. Bu durum gizliliğin ihlali sayılmaz. Şu kadar ki, yapılacak soruşturma ya da kovuşturma sonucunda iddiaların asılsız çıkması halinde, talebi üzerine bu bilgiler, hakkında disiplin işlemi yapılan meslek mensubuna, şikâyetliye bildirimde bulunulduğu da şikayetçiye bildirilir.”
MADDE 13- Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“İhbar, şikâyet veya istem konusu husus meslek mevzuatından kaynaklanmıyor veya açıkça bu Yönetmelik uyarınca bir yaptırıma bağlanmıyor ise Yönetim Kurulu, gerekçesini de belirtmek suretiyle olay hakkında soruşturma açılmasına yer olmadığı kararı verebilir. Bu karar derhal başvuru sahibine bildirilir. Başvuru sahibinin bu karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde Birlik Disiplin Kuruluna itiraz hakkı mevcuttur.”
MADDE 14- Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Disiplin Soruşturması Yapılması
Madde 19- İhbar, şikâyet veya istem konusu olan hususlar, ilgili oda yönetim kurulunun kendi üyeleri arasından görevlendireceği bir veya birden fazla üye ile gerektiğinde yönetim ve disiplin kurulu dışındaki oda üyeleri arasından görevlendireceği bir veya daha fazla meslek mensubu tarafından soruşturulur. 21/11/2007 tarihli ve 26707 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Mesleklerine İlişkin Haksız Rekabet ve Reklam Yasağı Yönetmeliğine aykırılıklarla ilgili şikayetler konusunda, Oda Yönetim Kurulunca Haksız Rekabetle Mücadele Kuruluna soruşturma yapılması görevi verilebilir. Soruşturma işlemlerinde gizliliğe özen gösterilir.
Soruşturma ile görevlendirilenler kanıtları toplar, hakkında disiplin soruşturması yapılan meslek mensubundan yazılı veya tutanağa geçirilmek suretiyle sözlü olarak bilgi alır, gerektiğinde ihbar veya şikâyette bulunanların da bilgisine başvurur. Hakkında soruşturma yapılan meslek mensubundan bilgi almak için verilen süre dolmasına rağmen meslek mensubunun bilgi vermemesi veya odaya bildirdiği adreslerine tebligat yapılamaması nedeniyle meslek mensubundan bilgi alınamaması durumunda, dosya üzerinden yapılan inceleme ile yetinilir. Bu fıkra uyarınca meslek mensubundan bilgi almak için verilecek süre 15 günden az olamaz. Bilgi istem yazısında soruşturma konusu hususlar açıkça belirtilir.
Görevli kişi veya kişiler, gerekli göreceği kimselerin ifadelerini alabilir, gerekli gördüğü defter ve belgeleri inceleyebilir, oda yönetimi aracılığı ile soruşturma maksadıyla her türlü adlî ve idarî mercilerden bilgi ve belge isteyebilir veya yetkili makamın izniyle ilgili dosyaları inceleyebilir ve örneklerini isteyebilir.
Soruşturma ile görevlendirilenler soruşturma sürecinde topladıkları tüm belgeleri bir soruşturma dosyasında muhafaza eder ve bu dosyayı düzenleyeceği disiplin soruşturması raporu ile birlikte oda yönetim kuruluna teslim eder.
Oda yönetim kurulu; soruşturma raporunu eksik görürse, raporu düzenleyeni veya başka kişileri eksikliği tamamlattırmak üzere görevlendirebilir. Tamamlanan soruşturma raporu yönetim kurulunda görüşülerek disiplin kovuşturması açılması veya disiplin kovuşturması açılmasına yer olmadığı kararı verilir. Yönetim kurulu üyeleri, kendileri hakkındaki soruşturmaya ilişkin görüşme ve kararlara katılamaz.
Yönetim kurulu bu madde gereğince yapmış olduğu soruşturmayı ihbar, şikâyet veya istek tarihinden itibaren en geç altı ay içinde sonuçlandırır.”
MADDE 15- Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesinin başlığı “Disiplin Soruşturması Sonucu Verilecek Karar” şeklinde değiştirilmiş, aynı maddenin birinci fıkrasında yer alan “veya disiplin kurulları” ve üçüncü fıkrasında yer alan “veya disiplin” ibareleri yürürlükten kaldırılmış, üçüncü fıkrasında yer alan “soruşturma tarihinden” ibaresi “soruşturma sonucu verilecek karar tarihinden” şeklinde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“İlgili oda yönetim kurulunun soruşturma geçiren meslek mensubu hakkında vereceği disiplin kovuşturması açılması kararı kesindir. Bu durumda soruşturma dosyası disiplin kovuşturması yapılmak üzere oda disiplin kuruluna gönderilir.”
MADDE 16- Aynı Yönetmeliğin 21 inci maddesinin başlığı “Kovuşturmaya Yer Olmadığına İlişkin Kararlara İtiraz” şeklinde değiştirilmiş, aynı maddenin birinci fıkrasında yer alan “yönetim kurulu veya disiplin kurullarının,” ibaresi “yönetim kurulunun” şeklinde değiştirilmiş, aynı fıkrada yer alan “şikayetçi” ibaresinden sonra gelmek üzere “, ihbarcı veya istemde bulunan” ibaresi eklenmiş, ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmış, üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Birlik Disiplin Kurulu tarafından dosya üzerinde yapılacak inceleme sonunda ihbar, şikayet veya istem konusu incelemeye değer görülürse, ilgili oda yönetim kurulunun kararı kaldırılarak, disiplin kovuşturması açılması için dosya ilgili oda disiplin kuruluna gönderilir. Birlik Disiplin Kurulu bazı hallerde soruşturmanın derinleştirilip, yeniden Oda Yönetim Kurulunca karar verilmesini isteyebilir. Birlik Disiplin Kurulunun bu kararları kesindir.”
MADDE 17- Aynı Yönetmeliğin 22 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Disiplin Kovuşturması Açılması
Madde 22- Meslek mensubu veya aday meslek mensubu hakkında disiplin cezası verilmesi gerekip gerekmediğini belirlemek amacıyla oda disiplin kurulunca disiplin kovuşturması yapılır. Bu kovuşturma sonucunda, disiplin cezası verilmesine veya verilmemesine Oda Disiplin Kurulunca karar verilir.
Meslek mensupları hakkında disiplin kovuşturması;
a) İlgili oda yönetim kurulunun disiplin kovuşturması açılması kararı,
b) İlgili oda yönetim kurulunun disiplin kovuşturması açılmaması kararının itiraz üzerine incelendiği Birlik Disiplin Kurulunca verilen disiplin kovuşturması açılması kararı,
c) Sorumlu görülen oda veya birlik kurul başkan ve üyeleri hakkında ilgili oda veya Birlik Genel Kurulunun kararı,
üzerine yapılır.”
MADDE 18- Aynı Yönetmeliğin 23 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Disiplin Kovuşturması Yapılması
Madde 23- Disiplin kovuşturması açılması gereken hallerde, meslek mensubunun soruşturma dosyası derhal disiplin kuruluna gönderilir. Disiplin kuruluna gönderilen dosya içinde hakkında disiplin kovuşturması yapılacak meslek mensubu veya aday meslek mensubunun sicili de bulunur.
Meslek mensubunun ve aday meslek mensubunun savunması alınmadan disiplin cezası verilemez. Yetkili disiplin kurulunun 15 günden az olmamak üzere bildirim hükümlerine göre verdiği süre içinde savunma yapmayanlar, savunma hakkından vazgeçmiş sayılır. Mali tatil dönemi içinde savunma istenemez ve duruşma yapılamaz.
İlgili disiplin kurulu; hakkında disiplin cezası istenilen meslek mensubunun savunmasını aldıktan veya savunma için verilen süre bittikten sonra incelemesini evrak üzerinde yapar. Şu kadar ki, meslek mensubunun istemi veya disiplin kurulunun uygun görmesi halinde inceleme duruşmalı olarak yapılır. Duruşma gün ve saati en az 15 gün önce ilgiliye bildirilir. İlgilinin çağrıya uymaması halinde hakkındaki işlemlerin mevcut bilgi ve belgeler üzerinden tamamlanacağı da bildirim yazısında belirtilir. Duruşma gizli olur.
Kovuşturmaya tabi tutulan meslek mensubu, savunma için belirtilen süre geçmiş olsa dahi oda veya birlik disiplin kurulunca karar verilmeden önce savunmasını ve delillerini dosyaya sunabilir. Bu takdirde dosyaya giren savunma ve deliller süresinde ibraz edilmiş gibi değerlendirilir.
Meslek mensubu, hakkında yapılan disiplin kovuşturması nedeniyle savunma hakkını kullanmaması veya istenen bilgi ve belgeleri vermemesi nedeniyle ayrıca disiplin kovuşturmasına tabi tutulamaz.
Oda disiplin kurulu incelemeyi ivedilikle ve her hâlde Yönetim Kurulu kararından itibaren en geç bir yıl içinde sonuçlandırmak zorundadır. Ceza davasının sonucunun beklenmesini gerektiren hâller saklıdır.
Disiplin kurulu üyeleri, kendileri ile ilgili kovuşturmaya ilişkin görüşme ve kararlara katılamazlar.”
MADDE 19- Aynı Yönetmeliğin 27 nci maddesinin başlığı “Karar Verilmesi” şeklinde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
MADDE 20- Aynı Yönetmeliğin 29 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Maliye Bakanlığının” ibaresi “Hazine ve Maliye Bakanlığının” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 21- Aynı Yönetmeliğin 30 uncu maddesinin başlığı “Ceza Soruşturma ve Kovuşturmasının Disiplin İşlemlerine Etkisi” şeklinde değiştirilmiş, aynı maddenin birinci fıkrasında yer alan “soruşturma ve” ibaresi ile dördüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmış, üçüncü fıkrasına aşağıdaki cümleler eklenmiştir.
“Ceza soruşturması sırasında da, Cumhuriyet savcılığının talebi veya oda yönetim kurulunun Cumhuriyet savcılığından isteyeceği bilgi üzerine oda disiplin kurulu kararıyla bu tedbir uygulanabilir. Disiplin kurullarının tedbir niteliğinde geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoymaya ilişkin kararları kesindir. İlgililer bu kararlara karşı idari yargı mercilerine başvurabilirler.”
MADDE 22- Aynı Yönetmeliğin 33 üncü maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 23- Aynı Yönetmeliğin 34 üncü maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “İlgilinin” ibaresi “Savunma istem yazısının ve disiplin kurulu kararının bildiriminde, ilgilinin” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 24- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 25- Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı yürütür.